Татарский баит "Сак и Сок"

[Alia]

Сак и Сок

1. Cтоят на полке книги в медресе,

О Саке с Соком слушайте вы все.

2. Там, в медресе, все двери со стеклом.

Баит о Саке с Соком мы споём.

3. Из-за стрелы мать отругала нас,

Из-за безделицы ругала нас.

4. Зерно таскают птицы на полях.

Нас с братом мама прокляла в сердцах.

5. Воды согрела, чаю нам дала

И нас двоих навеки прокляла.

6. Мне полушубок ветка порвала,

К погибели нас шалость привела.

7. Отец уехал, нас с собой не взял.

Проклятье матери с нас снять нельзя.

8. Откуда ветер дует - там кыбла.

Родная мать удел наш прервала.

9. Мы в лес пошли смородины нарвать.

Нас, бедных, прокляла родная мать.

10. До нашего рождения такой

Удел нам предначертан был судьбой.

11. Мать прокляла, и вот мы Сак и Сок.

От жизни получили мы урок.

12. Бродили раньше часто мы у рек,

Теперь мы оба странники навек.

13. Мы вышли в поле убирать хлеба,

Нелёгкая нам выпала судьба.

14. Из сосен дом свой строить начал я,

Кровавыми слезами плачу я.

15. На берегу - утиная семья.

Как дом свой вспомню, обмираю я.

16. В рубашке белой вдоволь не гулял.

Родную маму вдоволь не видал.

17. Я первый год всё возвращенья ждал.

Как год прошел, надежду потерял.

18. Живём в лесу мы, братья Сак и Сок.

Не встретиться нам, наш удел жесток.

19. Стог, что сметали, ветром разнесло.

Мы встречи ждали - небо рассвело.

20. При свете дня глаза слепит нам кровь..

Лишь в Судный день увидимся мы вновь..

21. Я две берёзы на корню срубил,

Родную маму я не позабыл.

22. Из пуха шляпу вы отдайте ей,

Привет от сына передайте ей.

23. Запутались дождинки в волосах.

На встречу с мамой мы пришли в слезах.

24. Жалеет мать, что прокляла ребят.

Пропали мы, Сак с Соком говорят.

25. В лесу созрели ягоды опять.

Сыночков вспомнив, горько плачет мать.

26. Ах, ласточка черна, жёлт соловей.

Не плачь уж, мама, о вине своей.

27. Так получилось ты нас прокляла.

Не убивайся, знать, судьба была.

28. Одежду нашу c братом сохранишь,

Понюхаешь её, как загрустишь.

29. А в книге этой для тебя урок.

Мы - твои дети, птицы Сак и Сок.

30. Ты прочитаешь несколько страниц.

Посмотришь ты на перелётных птиц.

31. Проклятья материнского не снять.

Лишь в Судный день простишь ты нас опять.

32. Родная мама, дай тебе сказать:

Прости меня, и я вернусь опять.

33. Из пуха шляпу потеряла я.

Прокляв, сыночков потеряла я.

34. На дерево забравшись, вдаль смотрю.

Зачем я прокляла их, говорю.

35. Осталась теста половина у меня,

Сыночков не осталось у меня…

36. Грустит печальный, дни его пусты.

Не плачь, сама детей сгубила ты.

37. Стеклом сверкают двери в медресе,

О Саке с Соком слушайте вы все.

38. На нас проклятье матери легло.

Судьбы заклятье очень тяжело.

39. Из камыша в Идиле полоса,

Из леса - Сака с Соком голоса.

40. Ах, в желтом платье не гуляла я.

Вам «До свиданья» не сказала я.

41. Поёт, щебечет летом соловей.

Не плачь уж, мама, о вине своей.

42. Мы света белого не видевши живём.

Проклятье матери несём мы с ним вдвоём.

43. Отец ушёл, и с ней остались мы.

Мать прокляла, навек растались мы.

44. Заснули мы, и нам приснился сон:

Совсем одни мы, лес со всех сторон...

45. На берегу - утиная семья.

Как дом свой вспомню, обмираю я.

46. Шесть лет мы с братом прожили вдвоём,

На год седьмой мы птицами поём.

47. Двух чёрных лошадей я запрягал.

Мать прокляла, и вот я птицей стал.

48. Я в лес пошла, там соловей поёт.

Упала в обморок, никто их не найдёт.

49. От слёз своих не вижу ничего.

Из двух сыночков нет ни одного.

50. Ты слишком много теста завела,

Отец уехал, ты нас прокляла.

51. Отец в мечети задержался днём,

Мы на чужбине маемся вдвоём.

52. Зелёный пояс я не повязал.

И «До свиданья» даже не сказал.

53. На берегу бельё стирала ты.

Что будем Сак и Сок не знала ты.

54. Нашла калину, обняла её.

В глухом лесу кричит дитя моё.

55. Дубовая дуга у нас была.

Отец, не плачь, нас мама прокляла.

56. В былые дни играли без забот,

Не думали, что мать нас проклянёт.

57. Мать прокляла нас. Папа, знал ли ты?

Мы пролетали, увидал ли ты?

(Перевод: Алия Тайсина, изд-во "Бертуган", Германия)

Редакция: Фаузия Байрамова)

Сак-Сок

1Мәдрәсәләрдә китап киштәсе,

Сак белән Сокның-бәетен ишетәсе.

2Мәдрәсәләрдә пыяла ишек,

Сак белән Сокның бәетен ишет.

3Әнкәй орышты тимер ук өчен,

Әнкәй орышты бигрәк юк өчен.

4Җимнәр ташыйдыр кошлар басудан,

Әнкәй каргады безне ачудан.

5Самовар куйды, чәйләр эчерде,

Эчеп бетергәч, каргап очырды.

6Яңа тунымны ботак ерткандыр,

Гомрем беткәнгә, нәфсем тарткандыр.

7Әткәй калдырды, өйдә торсын, дип.

Әнкәй каргады, Сак-Сок булсын, дип.

8Кыйбла ягыннан җилләр исәдер,

Безнең ризыкны әнкәй кисәдер

.

9Бардык урманга, җыйдык карлыган,

Без ятимнәрне әнкәй каргаган.

10Төшкәндер безгә әнкәй каргышы,

Үзебез туганчы тәкъдир язмышы.

11Әнкәй каргагач, Сак-Сок булдык без,

Бу дөньялардан гыйбрәт алдык без.

12Су буйларында бик күп йөрдек без.

Сак-Сок булгачтын, дөнья гиздек без.

13Чыктык басуга, урак урырга,

Ходай язгандыр шулай булырга.

14Кистем пар нарат яңа ызбага,

Ике күземнән канлы яшь ага.

15Су буйларында бала үрдәкләр,

Искә төшкәндә өзелә үзәкләр.

16Аклы күлмәкне туя кимәдем,

Газиз әнкәмне туя күрмәдем

17Бер ел тулганчы кайтам, дип йөрдем,

Бер ел тулгачтын, өметне өздем.

18Урныбыз урман, икебез туган,

Кавышу юк безгә, әнкәй каргаган.

19Өйгән кибәнне җилләр тарата,

Кавышабыз дигәч, хәзер таң ата.

20Кояш чыкканда кан тула күзгә,

Кыямәт көнсез кавышу юк безгә.

21Бардым урманга, кистем пар каен,

Газиз әнкәмне сагынам көн саен.

22Мамык эшләпә алып кайтыгыз,

Әнкәйне күргәч, сәлам әйтегез.

23Яңгыр явадыр, әнкәй, башыма,

Елап килдек без әнкәй каршына.

24Әнкәй елыйдыр, ник каргадым, дип,

Сак-Сок йөридер, харап булдык, дип.

25Бардым урманга, җиләкләр пешкәч,

Әнкәй елыйдыр, исенә төшкәч.

26Кара карлыгач, сары сандугач,

Әнкәй, елама, үзең каргагач.

27Болай булдык без: каргыш тәдбире1..

Елама, әнкәй,— ходай тәкъдире.

28Калган киемне алып куярсың,

Исеңә төшкәч, алып иснәрсең.

1 Тәдбир — эшнең ахырын уйлап эшләү, алдан күрү.

29Бик күп еласаң, китапка кара,

Безне сагынсаң, Сак-Сокка кара.

30Китап укырсың, гыйбрәт алырсың,

Кошлар үткәндә карап калырсың.

31Имезгән сөткә, әнкәй,өрсәнә,

Кыямәт көндә бәхил булсана.

32Газиз әнкәем, бер сүз әйтәем,

Бәхиллек бирсәң, өйгә кайтаем.

1 Вариантларда бу сүз урынында «белсәнә», «сусама», «су салма» кебек сүзләр дә китерелә. Биредә сөтен имезгән ана каргышы кире кайтмый дигән борынгы ышанулар чагылыш тапкан.

33Мамык эшләпәм җилгә очырдым,

Ике баламны каргап очырдым.

34Мендем ботакка, карадым як-якка,

Ике баламны каргадым юкка.

35Җәйгән җәймәмнең калды яртысы,

Ике баламның калмады берсе.

36Моңлы моңлансын, зарлы саргайсын,

Балаң очырдың, кемгә еларсың.

37Мәдрәсә-мәсҗед, пыяла ишек,

Сак белән Сокның бәетен ишет.

38Төшкәндер безгә әнкәй каргышы,

Анадин тугач, тәкъдир язмышы.

39Идел буенда диңгез камышы,

Кара урманда Сак-Сок тавышы.

40 Сары күлмәгем һич тә кимәдем,

Өйдән чыкканда, сау бул, димәдем.

41Җәй көннәрендә сайрый сандугач,

Әнкәй, елама, үзен каргагач.

42Якты дөньяны күрми калабыз,

Каргады безне газиз анабыз.

43Әткәй калдыргач, өйдә калдык без,

Әнкәй каргагач, Сак-Сок булдык без.

44Йокыга киткәч, бер төш күрдек без,

Җәй көннәрендә ялгыз йөрдек без.

45Су буйларында балалы үрдәк,

Исемә төшкәч, өзеләдер үзәк.

46 Алты яшьләрдә бергә йөрдек без,

Җиде яшьләрдә Сак-Сок булдык без.

47Ишегалдында җиктем пар карат,

Әнкәй каргагач, яралды канат.

48 Бардым урманга, сайрый сандугач,

һушларым китте эзләп булмагач.

49 Күз яшьләремнең калды яртысы,

Ике баламның калмады берсе.

50 Әнкәй, токмачны үзең күп иттең,

Әткәй кайтканчы, безне юк иттең.

51 Әткәмез калды безнең мәчеттә,

Без тилмерәбез икебез читтә.

52Яшел путамны урый белмәдем,

Өйдән чыкканда, сау бул, димәдем.

53Әнкәй, кер юдың суның буенда.

Сак-Сок булыр дип юктыр уеңда.

54 Бардым урманга, бастым баланга,

Балам кычкыра кара урманда.

55 Ишегалдымда имән дугасы,

Әткәй, елама — әнкәй догасы.

56 Элекке көнне икәү уйнадык,

Әнкәй каргар дип, без уйламадык.

57 Әнкәй каргады, әткәй, белдеңме?!

Турыңнан очтык, әткәй, күрдеңме?!

Sak-Sok

1 Mädräsälärdä kitap kiştäse,

Sak belän Soknïñ-bäeten işetäse.

2 Mädräsälärdä pïjala işek,

Sak belän Soknïñ bäeten işet.

3 Änkäj orïştï timer uk öçen,

Änkäj orïştï bigräk juk öçen.

4 Cimnär taşïjdïr koşlar basudan,

Änkäj kargadï bezne açudan.

5 Samovar kujdï, çäjlär ěçerde,

Ěçep betergäç, kargap oçïrdï.

6 JAña tunïmnï botak ertkandïr,

Gomrem betkängä, näfsem tartkandïr.

7 Ätkäj kaldïrdï, öjdä torsïn, dip.

Änkäj kargadï, Sak-Sok bulsïn, dip.

8 Qïjbla jagïnnan cillär isäder,

Bezneñ rizïknï änkäj kisäder

.

9 Bardïk urmanga, cïjdïk karlïgan,

Bez jatimnärne änkäj kargagan.

10 Töşkänder bezgä änkäj kargïşï,

Üzebez tugançï täk˝dir jazmïşï.

11 Änkäj kargagaç, Sak-Sok buldïk bez,

Bu dön’jalardan gïjbrät aldïk bez.

12 Su bujlarïnda bik küp jördek bez.

Sak-Sok bulgaçtïn, dön’ja gizdek bez.

13 Çïktïk basuga, urak urïrga,

Xodaj jazgandïr şulaj bulïrga.

14 Kistem par narat jaña ïzbaga,

Ike küzemnän kanlï jaş’ aga.

15 Su bujlarïnda bala ürdäklär,

Iskä töşkändä özelä üzäklär.

16 Aklï külmäkne tuja kimädem,

Gaziz änkämne tuja kürmädem

17 Ber el tulgançï kajtam, dip jördem,

Ber el tulgaçtïn, ömetne özdem.

18 Urnïbïz urman, ikebez tugan,

Kavïşu juk bezgä, änkäj kargagan.

19 Öjgän kibänne cillär tarata,

Kavïşabïz digäç, xäzer tañ ata.

20 Kojaş çïkkanda kan tula küzgä,

Kïjamät könsez kavïşu juk bezgä.

21 Bardïm urmanga, kistem par kaen,

Gaziz änkämne sagïnam kön saen.

22 Mamïk ěşläpä alïp kajtïgïz,

Änkäjne kürgäç, sälam äjtegez.

23 JAñgïr javadïr, änkäj, başïma,

Elap kildek bez änkäj karşïna.

24 Änkäj elïjdïr, nik kargadïm, dip,

Sak-Sok jörider, xarap buldïk, dip.

25 Bardïm urmanga, ciläklär peşkäç,

Änkäj elïjdïr, isenä töşkäç.

26 Kara karlïgaç, sarï sandugaç,

Änkäj, elama, üzeñ kargagaç.

27 Bolaj buldïk bez: kargïş tädbire1..

Elama, änkäj,— xodaj täk˝dire.

28 Kalgan kiemne alïp kujarsïñ,

Iseñä töşkäç, alïp isnärseñ.

1 Tädbir — ěşneñ axïrïn ujlap ěşläü, aldan kürü.

29 Bik küp elasañ, kitapka kara, Bezne sagïnsañ, Sak-Sokka kara.

30 Kitap ukïrsïñ, gïjbrät alïrsïñ, Koşlar ütkändä karap kalïrsïñ.

31 Imezgän sötkä, änkäj,örsänä1, Kïjamät köndä bäxil bulsana.

32 Gaziz änkäem, ber süz äjtäem, Bäxillek birsäñ, öjgä kajtaem.

1 Variantlarda bu süz urïnïnda «belsänä», «susama», «su salma» kebek süzlär dä kiterelä. Biredä söten imezgän ana kargïşï kire kajtmïj digän borïngï ïşanular çagïlïş tapkan.

33 Mamïk ěşläpäm cilgä oçïrdïm,

Ike balamnï kargap oçïrdïm.

34 Mendem botakka, karadïm jak-jakka,

Ike balamnï kargadïm jukka.

35 Cäjgän cäjmämneñ kaldï jartïsï,

Ike balamnïñ kalmadï berse.

36 Moñlï moñlansïn, zarlï sargajsïn,

Balañ oçïrdïñ, kemgä elarsïñ.

37 Mädräsä-mäsced, pïjala işek,

Sak belän Soknïñ bäeten işet.

38 Töşkänder bezgä änkäj kargïşï,

Anadin tugaç, täk˝dir jazmïşï.

39 Idel buenda diñgez kamïşï,

Kara urmanda Sak-Sok tavïşï.

40 Sarï külmägem hiç tä kimädem,

Öjdän çïkkanda, sau bul, dimädem.

41 Cäj könnärendä sajrïj sandugaç,

Änkäj, elama, üzen kargagaç.

42 JAktï dön’janï kürmi kalabïz,

Kargadï bezne gaziz anabïz.

43 Ätkäj kaldïrgaç, öjdä kaldïk bez,

Änkäj kargagaç, Sak-Sok buldïk bez.

44 Jokïga kitkäç, ber töş kürdek bez,

Cäj könnärendä jalgïz jördek bez.

45 Su bujlarïnda balalï ürdäk,

Isemä töşkäç, özeläder üzäk.

46 Altï jaş’lärdä bergä jördek bez,

Cide jaş’lärdä Sak-Sok buldïk bez.

47 Işegaldïnda ciktem par karat,

Änkäj kargagaç, jaraldï kanat.

48 Bardïm urmanga, sajrïj sandugaç,

huşlarïm kitte ězläp bulmagaç.

49 Küz jaş’läremneñ kaldï jartïsï,

Ike balamnïñ kalmadï berse.

50 Änkäj, tokmaçnï üzeñ küp itteñ,

Ätkäj kajtkançï, bezne juk itteñ.

51 Ätkämez kaldï bezneñ mäçettä,

Bez tilmeräbez ikebez çittä.

52 JAşel putamnï urïj belmädem,

Öjdän çïkkanda, sau bul, dimädem.

53 Änkäj, ker judïñ sunïñ buenda.

Sak-Sok bulïr dip juktïr ueñda.

54 Bardïm urmanga, bastïm balanga,

Balam kïçkïra kara urmanda.

55 Işegaldïmda imän dugasï,

Ätkäj, elama — änkäj dogasï.

56 Ělekke könne ikäü ujnadïk,

Änkäj kargar dip, bez ujlamadïk.

57 Änkäj kargadï, ätkäj, beldeñme?!

Turïñnan oçtïk, ätkäj, kürdeñme?!

[tmadi]

Спасибо большое. Позволю себе повторить татарский кириллический текст, потому что вверху не видно некоторых символов.

Сак-Сок

1Мәдрәсәләрдә китап киштәсе,

Сак белән Сокның-бәетен ишетәсе.

2Мәдрәсәләрдә пыяла ишек,

Сак белән Сокның бәетен ишет.

3Әнкәй орышты тимер ук өчен,

Әнкәй орышты бигрәк юк өчен.

4Җимнәр ташыйдыр кошлар басудан,

Әнкәй каргады безне ачудан.

5Самовар куйды, чәйләр эчерде,

Эчеп бетергәч, каргап очырды.

6Яңа тунымны ботак ерткандыр,

Гомрем беткәнгә, нәфсем тарткандыр.

7Әткәй калдырды, өйдә торсын, дип.

Әнкәй каргады, Сак-Сок булсын, дип.

8Кыйбла ягыннан җилләр исәдер,

Безнең ризыкны әнкәй кисәдер

.

9Бардык урманга, җыйдык карлыган,

Без ятимнәрне әнкәй каргаган.

10Төшкәндер безгә әнкәй каргышы,

Үзебез туганчы тәкъдир язмышы.

11Әнкәй каргагач, Сак-Сок булдык без,

Бу дөньялардан гыйбрәт алдык без.

12Су буйларында бик күп йөрдек без.

Сак-Сок булгачтын, дөнья гиздек без.

13Чыктык басуга, урак урырга,

Ходай язгандыр шулай булырга.

14Кистем пар нарат яңа ызбага,

Ике күземнән канлы яшь ага.

15Су буйларында бала үрдәкләр,

Искә төшкәндә өзелә үзәкләр.

16Аклы күлмәкне туя кимәдем,

Газиз әнкәмне туя күрмәдем

17Бер ел тулганчы кайтам, дип йөрдем,

Бер ел тулгачтын, өметне өздем.

18Урныбыз урман, икебез туган,

Кавышу юк безгә, әнкәй каргаган.

19Өйгән кибәнне җилләр тарата,

Кавышабыз дигәч, хәзер таң ата.

20Кояш чыкканда кан тула күзгә,

Кыямәт көнсез кавышу юк безгә.

21Бардым урманга, кистем пар каен,

Газиз әнкәмне сагынам көн саен.

22Мамык эшләпә алып кайтыгыз,

Әнкәйне күргәч, сәлам әйтегез.

23Яңгыр явадыр, әнкәй, башыма,

Елап килдек без әнкәй каршына.

24Әнкәй елыйдыр, ник каргадым, дип,

Сак-Сок йөридер, харап булдык, дип.

25Бардым урманга, җиләкләр пешкәч,

Әнкәй елыйдыр, исенә төшкәч.

26Кара карлыгач, сары сандугач,

Әнкәй, елама, үзең каргагач.

27Болай булдык без: каргыш тәдбире1..

Елама, әнкәй,— ходай тәкъдире.

28Калган киемне алып куярсың,

Исеңә төшкәч, алып иснәрсең.

1 Тәдбир — эшнең ахырын уйлап эшләү, алдан күрү.

29Бик күп еласаң, китапка кара,

Безне сагынсаң, Сак-Сокка кара.

30Китап укырсың, гыйбрәт алырсың,

Кошлар үткәндә карап калырсың.

31Имезгән сөткә, әнкәй,өрсәнә,

Кыямәт көндә бәхил булсана.

32Газиз әнкәем, бер сүз әйтәем,

Бәхиллек бирсәң, өйгә кайтаем.

1 Вариантларда бу сүз урынында «белсәнә», «сусама», «су салма» кебек сүзләр дә китерелә. Биредә сөтен имезгән ана каргышы кире кайтмый дигән борынгы ышанулар чагылыш тапкан.

33Мамык эшләпәм җилгә очырдым,

Ике баламны каргап очырдым.

34Мендем ботакка, карадым як-якка,

Ике баламны каргадым юкка.

35Җәйгән җәймәмнең калды яртысы,

Ике баламның калмады берсе.

36Моңлы моңлансын, зарлы саргайсын,

Балаң очырдың, кемгә еларсың.

37Мәдрәсә-мәсҗед, пыяла ишек,

Сак белән Сокның бәетен ишет.

38Төшкәндер безгә әнкәй каргышы,

Анадин тугач, тәкъдир язмышы.

39Идел буенда диңгез камышы,

Кара урманда Сак-Сок тавышы.

40 Сары күлмәгем һич тә кимәдем,

Өйдән чыкканда, сау бул, димәдем.

41Җәй көннәрендә сайрый сандугач,

Әнкәй, елама, үзен каргагач.

42Якты дөньяны күрми калабыз,

Каргады безне газиз анабыз.

43Әткәй калдыргач, өйдә калдык без,

Әнкәй каргагач, Сак-Сок булдык без.

44Йокыга киткәч, бер төш күрдек без,

Җәй көннәрендә ялгыз йөрдек без.

45Су буйларында балалы үрдәк,

Исемә төшкәч, өзеләдер үзәк.

46 Алты яшьләрдә бергә йөрдек без,

Җиде яшьләрдә Сак-Сок булдык без.

47Ишегалдында җиктем пар карат,

Әнкәй каргагач, яралды канат.

48 Бардым урманга, сайрый сандугач,

һушларым китте эзләп булмагач.

49 Күз яшьләремнең калды яртысы,

Ике баламның калмады берсе.

50 Әнкәй, токмачны үзең күп иттең,

Әткәй кайтканчы, безне юк иттең.

51 Әткәмез калды безнең мәчеттә,

Без тилмерәбез икебез читтә.

52Яшел путамны урый белмәдем,

Өйдән чыкканда, сау бул, димәдем.

53Әнкәй, кер юдың суның буенда.

Сак-Сок булыр дип юктыр уеңда.

54 Бардым урманга, бастым баланга,

Балам кычкыра кара урманда.

55 Ишегалдымда имән дугасы,

Әткәй, елама — әнкәй догасы.

56 Элекке көнне икәү уйнадык,

Әнкәй каргар дип, без уйламадык.

57 Әнкәй каргады, әткәй, белдеңме?!

Турыңнан очтык, әткәй, күрдеңме?!

[Alia]

Просьба к братьям-башкирам и киргизам: если у кого то есть башкирский текст "Сака и Сока" и киргизский текст легенды об алпе Субане, поместите на форуме, пожалуйста.

[Alia]

Спасибо большое. Позволю себе повторить татарский кириллический текст, потому что вверху не видно некоторых символов.

Спасибо, Тмади!

[Alia]

Баит, правда, с другими словами можно послушать здесь:

http://atlas.musigi-dunya.az/atlas/az/record_editions.html

[Alia]

Я не смогла раньше написать: в сентябре 2012 г. вышел, наконец, мой перевод "Сак-Сок" на немецкий с моими же иллюстрациями. "Verwunschene Brüder Sak und Sok.

Eine tatarische Ballade aus dem Mittelalter" in der Übersetzung ins Deutsche von Alia Taissina, mit 7 farbigen Illustrationen. ISBN: 978-3-939165-28-6

Вот текст:

Verwunschene Brüder Sak und Sok

In der  Medressé hängt ein Buchregal,

über Sak und Sok ich erzähl` euch mal.

In der Medressé ist verglast die Tür,

über Sak und Sok hört ihr nun von mir.

Wegen eines Pfeils gab es einen Streit,

Wegen nichts - ein Fluch bis in Ewigkeit.

Felder voller Korn,  Vögel auf der Flucht,

Mutter hat im Zorn Sak und Sok verflucht.

 Sie gab uns den Tee aus dem Samowar.

Siehst du, da fliegt fort, wer ein Junge war.

Ein Ast ließ ein Loch in dem neuen Pelz,

Was geschieht uns noch, wie viel Leid und Schmerz?

Unser Vater ließ ihn und mich allein,

und die Mutter hieß uns zwei Vögel sein.

Von der Qibla her weht ein starker Wind.

Mutter, du bist schuld, dass wir Vögel sind.

Beeren haben wir in dem Wald gesucht,

Mutter hat uns zwei wegen nichts verflucht.

Auf Sak und Sok liegt ein Mutterfluch,

Es war so bestimmt in dem Schicksalsbuch.

Vögel hat der Fluch aus uns gemacht,

Was das Leben ist hat uns beigebracht.

Tage an dem Fluss waren schnell gezählt.

Vögel Sok und Sok fliegen um die Welt.

War die Ernte reif, gingen wir aufs Feld.

So beschloss für uns Schöpfer dieser Welt.

Bretter sägte ich und sie wurden gut.

Statt der Tränen floss aus den Augen Blut.

Kleine Entlein dort unten an dem Fluss -

Dieses Bild schmerzt so, dass ich weinen muss.

Siehst du da das Hemd, das ich früher trug.

Ich verweilte hier leider nicht genug.

Wenn der Tag sich jährt, ist der Spuk vorbei,

dachte ich vorher, doch es blieb dabei.

Lange haben wir uns im Wald gesucht.

Es hat nichts gebracht – wir sind ja verflucht.

Unser neues Heu wird vom Wind verweht,

Bleibt das Treffen uns durch den Fluch verwehrt.

Voller Blut sind blind Augen bei Licht,

Bis zum Jüngsten Tag sehen wir uns nicht.

In dem dichten Wald sägte Birken ich,

Mutter, Tag und Nacht ich vermisse dich.

Einen Daunenhut bringt ihr bitte mir.

Seht ihr Mutter, sagt viele Grüße ihr!

Nass ist unser Haar, nass sind auch wir.

Mutter, ganz verweint kamen wir zu dir.

Ob sie diesen Fluch sich verzeihen mag,

lastet er auf uns bis zum Jüngsten Tag.

Ich ging in den Wald, Beeren pflückte ich,

Arme Mutter weint, wenn sie denkt an mich.

Schwarz und weiß und gelb – Schwalbe, Nachtigall,

Mutter, dieser Fluch folgt uns überall.

Alles, was der Fluch uns hat angetan,

war vorherbestimmt gleich von Anfang an.

Mama, nimm mein Hemd und verleg es nicht.

Wenn du an mich denkst, drück es ans Gesicht.

Wenn Du um uns weinst, öffne den Koran,

Wenn du uns vermisst, sieh dir Vögel an.

Wenn im Buch du liest, wirst daraus klug,

dann verfolgst du still wilder Vögel Flug.

Du hast ja uns zwei mit der Brust ernährt,

wird am Jüngsten Tag Ablass dir gewährt.

Liebe Mutter, nun sage ich ein Wort:

wenn du uns verzeihst, kommen wir sofort.

Weißer Daunenhut ist verweht vom Wind,

Hoch am Himmel fliegt mein geliebtes Kind.

In dem dunklen Wald hab ich euch gesucht,

ach, warum, warum hab ich euch verflucht?

Nur die Hälfte blieb von dem Teig bei mir,

von zwei Söhnen blieb mir nun keiner hier.

Deine Trauer soll dir ja nie vergehn,

du hast sie verflucht, wer wird dich verstehn?

In der Medressé ist verglast die Tür,

über Sak und Sok hört ihr nun von mir.

Kleine Brüder sind mit dem Fluch zu zweit,

so war es gedacht seit Beginn der Zeit.

Mitten in dem Fluss wächst ein Schilfrohrstock,

Mitten in dem Wald schreien Sak und Sok.

Ich hab dieses Hemd nicht mal angehabt,

„Auf Wiedersehn“ hab ich nicht gesagt.

An dem Sommertag singt die Nachtigall,

Mutter, weine nicht, so ist es nun mal.

Die Welt haben wir nur ganz kurz besucht,

Unsre Mutter hat Sak und Sok verflucht.

Daheim waren wir nur mit ihr allein,

seither müssen wir beide Vögel sein.

Müde waren wir und wir schliefen ein,

irrten auch im Traum wir umher allein.

Kleine Entlein dort unten an dem Fluss -

Dieses Bild schmerzt so, dass ich weinen muss.

Bis zum siebten Jahr man uns zwei erzog.

Danach wurden wir Vögel Sak und Sok.

Pferde im Gespann führte ich im Hof.

Und als Fluch erscholl, flog zum Himmel hoch.

Hör die Nachtigall, die im Walde singt.

Wurde mir so schlecht, weiß nicht, wo sie sind.

Von den Tränen blieb nur die Hälfte mir,

von den Söhnen blieb nun ja keiner hier.

Mutter, du hast wohl zu viel Teig gemacht,

Deine Söhne hast du in Not gebracht

Vater war derzeit noch in der Moschee,

leiden wir im Wald beide mehr denn je.

Meinen grünen Gurt band ich nicht mehr um,

mein Zuhause verließ ich ganz stumm.

Wäsche hast du wohl zu dem Fluss gebracht,

nur an Sak und Sok hast du nicht gedacht!

An des Waldes Rand wächst ein Schneeball,

Laut schreit mein Kind in dem dichten Wald.

Hier im Hof das Kumt habe ich gesucht.

Papa, weine nicht, sie hat uns verflucht.

In dem Hof wir zwei liefen raus und rein,

dass sie uns verflucht, fiel uns niemals ein.

Vater, ob du weißt, was uns hier gescheh‘n?

Vater, ob du hast uns dort fliegen seh‘n?

(Nachdichtung von Alia Taissina)